tikmək

1.

f.

1. Daşdan, kərpicdən, taxtadan və s. dən bina, divar və s. ucaltmaq, qurmaq. Ev tikmək. Məktəb tikmək. Divar tikmək. – <Atası Rövşənə:> İndi sən gərək böyük bir tövlə tikəsən. «Koroğlu».

2. Düzəltmək, qurmaq, hazırlamaq (yuva). Tikəndə quş yuva, çör-çöp; Yığıban, zir-zibil istər. Q. Z.. Tikan üstə qonan quşlar; Qonmaz bura, tikməz yuva! Z. Xəlil.

3. Təyin etmək, qoymaq. Sonra camaat Qaraqaşı tikdi padşah. (Nağıl). <Xan:> Mən <İsanı> Dızaq sığnağına yüzbaşı tikdim, daha demədim ki, başıma bəla olsun. . Ç..

2.

f.

1. Tikmə işi görmək, tikişlə məşğul olmaq. Tikiş maşınında tikmək. İynə ilə tikmək.

2. Parçanın, dərinin və s. -nin kənarlarını iynə-sapla bir-birinə calayaraq paltar, ayaqqabı və s. hazırlamaq. Kostyum tikmək. Ayaqqabı tikmək. – Yusif Sərrac . . . oturub, əlində bir cilovu tikib tamam edirdi. . M. F. A.. Mən körpəykən özü biçib, özü tikmiş paltarımı; Gülüşündə görmüşəm öz çiçəklənən baharımı. S. Rüst..

3. Parça və s. üzərində rəngbərəng saplarla həndəsi və ya nəbati naxışlar, şəkillər toxumaq. Təkəlduz tikmək.

4. Cərrahiyyə əməliyyatında: toxumaları iynə-sapla birləşdirmək, bitişdirmək. Şərəfoğlunun qarnını yarmış, bağırsağını kəsib tikmişdilər. M. İ..

◊ Gözünü tikmək – bax gözünü dikmək («göz»də).